વિદેશ મંત્રી એસ. જયશંકરે કહ્યું હતુ કે, રશિયા-ભારત-ચીન ત્રિપક્ષીય વાટાઘાટો ફરી શરૂ કરવી એ ત્રણેય દેશોની પરસ્પર સંમતિ અને સુવિધા પર આધારિત છે. હજુ સુધી કોઈ બેઠકનું આયોજન કરવામાં આવ્યું નથી. જયશંકરના નિવેદનથી વૈશ્વિક રાજદ્વારીમાં ખળભળાટ મચી ગયો છે. અમેરિકન રાજકીય પંડિત ડેરેક જે. ગ્રોસમેને પોતાની પોસ્ટમાં દાવો કર્યો છે કે આ પગલું અમેરિકા સાથે ભારતના સંબંધોમાં સંભવિત તણાવ તરફ ઈશારો કરે છે.
ભારતનું સકારાત્મક વલણ
ભારતના વિદેશ મંત્રી એસ. જયશંકરે શાંઘાઈ સહયોગ સંગઠન એટલે કે SCOનો ભાગ બનવા માટે ચીનની મુલાકાત લીધી હતી. આ સમય દરમિયાન, બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોમાં કડવાશ ઘટાડવા માટે જયશંકર દ્વારા નિવેદનો આપવામાં આવ્યા હતા. ચીને એક ડગલું આગળ વધીને ભારતને રશિયા દ્વારા પ્રસ્તાવિત રશિયા, ભારત, ચીન સંગઠનને ફરીથી શરૂ કરવા માટે આગળ આવવા કહ્યું. ચીન ઇચ્છે છે કે ભારત તેમાં જોડાય અને રશિયા અમેરિકાની દાદાગીરીનો અંત લાવે. ભારતે આ અંગે ‘સકારાત્મક’ વલણ દાખવ્યું ત્યારથી અમેરિકા પોતાનો ગુસ્સો ગુમાવી ચૂક્યું છે.
ભારત ક્વાડ જેવા પશ્ચિમી જોડાણોમાં સક્રિય
ગ્રોસમેનનો દાવો છે કે ભારત અમેરિકા સાથેના સંબંધો નબળા પાડવા તરફ આગળ વધી રહ્યું છે. ભારતની વિદેશ નીતિ બહુ-સંરેખણ પર આધારિત છે. ભારત અત્યાર સુધી પશ્ચિમી દેશો, રશિયા અને અન્ય શક્તિઓ સાથે સંતુલિત સંબંધો જાળવવાની વ્યૂહરચનાનું પાલન કરી રહ્યું છે. રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ દરમિયાન અમેરિકાના દબાણ છતાં, ભારતે રશિયાને છોડ્યું ન હતું. અમે હજુ પણ રશિયા પાસેથી ક્રૂડ ઓઇલ ખરીદી રહ્યા છીએ. એક તરફ, ભારત ક્વાડ જેવા પશ્ચિમી જોડાણોમાં પણ સક્રિય છે, જેને ચીન તેની વિરુદ્ધ બનાવેલ સંગઠન માને છે. બીજી બાજુ, જો RIC પુનઃજીવિત થાય છે, તો અમેરિકાની નજરમાં, તે એક એવું સંગઠન હશે જે તેની શક્તિને પડકારશે.
